دوره 11، شماره 3 - ( مرداد و شهريور 1385 )                   دوره11 شماره 3 صفحات 101-71 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Molaipour M. (2006). Step by Step Enforcing VAT System in Iran. JPBUD. 11(3), 71-101.
URL: http://jpbud.ir/article-1-83-fa.html
ملایی‌پور منصور. استقرار گام به گام مالیات بر ارزش افزوده در ایران فصلنامه برنامه ریزی و بودجه 1385; 11 (3) :101-71

URL: http://jpbud.ir/article-1-83-fa.html


دانشگاه علمی کاربردی مشهد ، m20mola20@yahoo.com
چکیده:   (12286 مشاهده)

علل تعلل در استقرار نظام مالیات بر ارزش افزوده در ایران (به رغم شناخت بیست ساله مجلس و دولت) عبارتند از: فقدان برنامه علمیاتی، تضاد کارایی مالیاتی و عدالت مالیاتی، احتمال اجرای شتاب‌زده، معیوب بودن نظام سنتی مالیات در ایران، و سرانجام بیم و هراس از مشکلات اجرایی VAT است. در این مقاله با اجرای دو برنامه عملیاتی غلتان (دو گام) گلوگاه‌ها و معایب مالیات بر ارزش افزوده حذف و هضم می‌شود و در گام سوم نظام مدرن مالیاتی با محوریت ارزش افزوده مستقر می‌گردد. گام اول (بسترسازی- ایجاد مؤدیان بزرگ): مثلث نام سنتی مالیات ایران شامل سه ضلع معیوب نیروی انسانی (ممیزانی با نقش پلیس)، سیستم مالیاتی (امکانات و قوانین سنتی و ممیز سالار) و مؤدیان مالیاتی با هزینه تکمین سنگین است. این نظام فاقد کارایی (سهم اندک در بودجه و GDP) و عدالت مالیاتی (باز توزیع) است. بنابراین، در گام اول باید بستر مناسب برای استقرار VAT فراهم آید. گام دوم (تثبیت- نرخ واحد فراگیر): گام دوم اجرای آزمایشی مالیات بر ارزش افزوده با نرخ واحد (یک درصد) به طور گسترده و فراگیر برای تمامی کالاها و خدمات به صورت همزمان با دریافت مالیات‌های مستقیم به روش گذشته است (در سال دوم برنامه). این امر می‌تواند دوران گذار مطلوب برای گام اول (ایجاد تشکیلات جدید مؤدیان بزرگ) را فراهم آورد. نکته دیگر در گام دوم این است که برای تثبیت نظام مدرن VAT باید تنش‌های تورمی این نظام، کنترل شود. این دو گام مزایای بسیاری دارد از جمله اجرای آزمایشی و آمادگی برای اجرای جامع، شفاف‌سازی اطلاعات، ترویج عدالت اجتماعی، حذف تدریجی معایب VAT. گام سوم (استقرار): مثلث نظام مدرن مالیات شامل سه ضلع مهندسی مالیاتی (به جای پلیس مالیاتی)، سیستم مالیاتی (از ابتدای سال سوم برنامه، VAT با نرخ 10 درصد) و مؤدی مالیاتی با هزینه تکمین اندک است، که کارآیی مالیاتی آن در حدی بالاست که به ماشین چاپ اسکناس مشهور شده و بی‌عدالتی مالیاتی آن با پیوند زدن بین مالیات بر ارزش افزوده و نظام مالیات منفی و تأمین اجتماعی قابل ترمیم است.

متن کامل [PDF 791 kb]   (3431 دریافت)    
نوع مطالعه: كاربردي |
دریافت: 1390/5/26 | انتشار الکترونیک: 1385/4/24

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه برنامه ریزی و بودجه می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Planning and Budgeting

Designed & Developed by : Yektaweb