TY - JOUR T1 - TT - یک الگوی تلفیقی تورم: فشار هزینه و اضافه تقاضا JF - imps JO - imps VL - 3 IS - 10 UR - http://jpbud.ir/article-1-242-fa.html Y1 - 1999 SP - 91 EP - 106 N2 - در سالهای اخیر با توجه به بالا رفتن متوسط نرخ تورم، مباحثات فراوانی در مورد اثرات نقدینگی بر تورم و تولید و سیاستهای مناسب پولی در بین اقتصاددانان و سیاسیون مطرح شده است. برخی از صاحبنظران و تصمیمگیرندگان، کمبود نقدینگی را یکی از عوامل بازدارنده رشد تولید می‌پندارند و معتقدند که دولت برای همراهی تولیدکنندگان باید اعتبارات بیشتری در اختیار ایشان قرار دهد. این عده، چنین استدلال می‌کنند که در این صورت رشد نقدینگی منجر به افزایش سطح قیمتها نخواهد شد، زیرا افزایش تولید، افزایش تقاضا را جوابگو می‌باشد. این تفکر، در قالبهای نظری، به دیدگاه طرفداران تز "براتهای واقعی" نزدیک است. در این دیدگاه، فرایند رشد حجم پول درونزاست و نقش مهمی برای سیاستگذار پولی متصور نیست. برخی از تحلیلگران معتقدند که از عوامل عمده‌ای که منجر به تورم می‌شود، تغییرات نرخ ارز است، و بنابراین، تثبیت نرخ ارز را یکی از مهمترین سیاستهای ضدتورمی معرفی می‌کنند. از سوی دیگر، عده‌ای معتقدند که رشد نقدینگی، خصوصاً اگر نمایانگر سیاستهای غیر منضبط مالی دولت باشد، اثر چندانی بر تولید ندارد و تنها موجب افزایش سطح قیمتها می‌گردد. همچنین این گروه، افزایش نرخ ارز را عمدتاً معمول فشارهای تورمی ناشی از فشار نقدینگی، منتج از عدم توازن بودجه دولت، می‌دانند. در اینجا، هدف ارائه الگویی است که با استفاده از آن بتوان تعیین کرد که چه عواملی، از جمله نقدینگی، انتظارات و نرخ ارز و هزینه‌ها بر سطح قیمتها اثر می‌کند. در این الگو، تورم به صورت یک نوع کنش عرضه و تقاضا، یعنی جمع فشار هزینه و مازاد تقاضا در نظر گرفته شده است. این الگو، شامل دو بخش است. بخش عرضه به بررسی مسئله فشار هزینه و اثر آن بر سطح قیمتها می‌پردازد. در این بخش، اثر سطح دستمزدها و سطح قیمت کالاهای وارداتی (که نرخ ارز اسمی یکی از متغیرهای تعیین‌کننده آن به وحد پول داخلی است) و دیگر عوامل هزینه‌ای بر سطح کل قیمتها بررسی می‌شود. در بخش دوم، اثر عدم توازن عرضه و تقاضا برای پول و نوسانهای تقاضای پول مدنظر قرار می‌گیرد. در این بخش، عملکرد بازار پول و اثر افزایش نقدینگی بر تقاضای اسمی و تأثیر آن بر سطح قیمتها مورد توجه قرار می‌گیرد. تلفیق این دو بخش، یک چارچوب وسیع‌تر و کلی‌تر برای بررسی اثر سیاستهای مالی، پولی و ارزی بر تورم ارائه می‌کند و نیز مسئله درونزا بودن فرایند رشد حجم پول و نقدینگی را به طور روشن مطرح می‌کند. آزمون آماری این الگو، مؤید اثر چشمگیر تکانه‌های تقاضا و نیز فشار هزینه بر تورم طی سالهای 1338-1375 است. M3 ER -