بابک فرهنگ مقدم،
دوره ۲۳، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۷ )
چکیده
گندم یک کالای راهبردی محسوب می شود و مکانیزم توزیع آن همواره یکی از مسایل مهم پیشاروی کشورها است. هزینه های توزیع و انبار گندم و تفاوت مواد مغذی موجود در گندم های مختلف کشت شده، باعث شده تا مسئله پیچیدهای در مکانیزم عرضه گندم ظاهر شود. این مهم می تواند علاوه بر کنترل هزینه های توزیع، با استفاده از اختلاط گندم مناطق مختلف، سطح کیفیت گندم را متعادل کند. در این پژوهش، سعی می شود با استفاده از یک مدل بهینه سازی عدد صحیح مختلط، مسئله مورد نظر بیان شود. مسئله اشاره شده از لحاظ پیچیدگی، مسئلۀ سخت محسوب می شود و به همین دلیل، از الگوریتم ابتکاری جستجوی همسایگی بزرگ تطبیقی استفاده می شود. تحلیل پاسخ های مسئله که در اندازه کوچک با الگوریتم دقیق حل شده اند، بیانگر این است که همزمانی مسئله ترکیب و مسیریابی باعث می شوند که نقطه بهینه کلی بهبود یابد. همچنین، برای بررسی کیفیت پاسخ های الگوریتم ابتکاری ارائه شده، پاسخ های این الگوریتم با پاسخ های الگوریتم دقیق مقایسه شده است و نتیجه آن، کارایی مناسب الگوریتم پیشنهادی ارائه شده است.
اکبر احمدی،
دوره ۲۶، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
قیمتگذاری کالاها و خدمات برای تخصیص بهینۀ منابع از چالشی ترین موضوع های علم اقتصاد است. یکی از زمینه های تعیین قیمت، خدمات «نقاط تبادل ترافیک اینترنت» است که امکان تبادل کاراتر اطلاعات و داده را در یک نقطه مشترک برای شبکه های محلی فراهم می سازد. در ایران، فعالیت مراکز تبادل ترافیک اینترنت از سال ۱۳۹۵ شروع شده و در حال حاضر تنها حدود ۱۰ درصد از کل مشتریان بالقوه به این نقاط متصل شده اند. یکی از دلایل عدم استقبال از این نقاط در کشور، قیمت خدمات آنهاست. در این پژوهش با استفاده از برنامه ریزی هندسی فازی، ضمن مدلسازی ریاضی تعیین قیمت خدمات این نقاط، قیمت بهینه خدمات واگذاری «پورت» به مشترکان با هدف بیشینه سازی سود شرکت ارتباطات زیرساخت محاسبه شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، تقاضا برای خدمات مراکز تبادل ترافیک تابعی از قیمت پورت و تعداد خدمات هر مرکز است. این تابع تقاضا نرمال است، به طوری که با قیمت پورت رابطه منفی و با تعدد خدمات آنها رابطه مستقیم و مثبت دارد. کشش قیمتی تقاضا برای خدمات این مراکز در کشور برای پورت های ۱ گیگابیت در ثانیه کم کشش و برای پورت های ۱۰ و ۱۰۰ گیگابیت بیش از واحد است. قیمت بهینه خدمات مراکز تبادل ترافیک اینترنت کشور به تفکیک پورت های ۱، ۱۰، و ۱۰۰ پیگابیت در ثانیه نسبت به قیمت های فعلی این پورت ها به ترتیب ۳/۱۰ درصد بالاتر، و ۷۵/۱ درصد و ۵/۱۴ درصد پایین تر است.
هادی پهلوان یزدان آباد، محمد حسینی، مهدی فدایی،
دوره ۲۷، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۱ )
چکیده
مدلهای انتخاب ترکیبی مبتنی بر این فرضِ ضمنی است که افراد حین انتخاب، تمام ترکیبات ممکن را از میان گزینههای موجود در یک سبد در نظر میگیرند. پس در این مدلها، ترکیبِ انتخابشده از هر سبد، به مثابۀ ترکیب ارجح تلقی میشود. با وجود این، در دنیای واقعی به دلیل توجه محدود، افراد قادر به در نظر گرفتن همه ترکیبات ممکن نیستند، بنابراین انتخاب آنها لزوماً به معنای انتخاب ترکیب ارجح نیست. در این پژوهش، مدلی ارائه میدهیم که بتواند این قبیل رفتارهای انتخاب را توضیح دهد. پس از ارائه مدل، ترجیحاتِ آشکارشده از طریق انتخابها را بررسی میکنیم و توضیح میدهیم که چگونه میتوان ترجیحات افراد را در شرایط جدید از طریق انتخابهای آنها استنباط کرد. در نهایت، به منظور آزمونپذیر بودن مدل، اصلِ مشخصکنندۀ مدل را بیان میکنیم و نشان میدهیم که این اصل معادل با مدلِ ارائهشده است.
ناصر خیابانی، مهدیه زمردی انباجی،
دوره ۲۸، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۲ )
چکیده
بنگاه اقتصادی ناکارا با بهکارگیری ترکیب غیربهینه سرمایه و نیروی کار، و بهویژه انرژی، باعث اتلاف منابع می گردد. اندازهگیری ناکارایی و شناسایی عوامل بروز آن بر دستیابی بنگاه به تولید بالقوه خود و در نتیجه پایداری رشد اقتصادی و افزایش رفاه اقتصادی جامعه موثر است. در عین حال، انتخاب مدل مناسب به منظور اندازهگیری ناکارایی همواره یکی از چالشهای اساسی پیشاروی پژوهشگران این حوزه بوده است. هدف این پژوهش ارائه نمایی کلی از مفهوم کارایی و انواع آن، و مدلهای مختلف اندازهگیری آن با تاکید بر رویکرد توابع مرزی است. با توجه به حجم زیاد مقالات نظری و تجربی در زمینۀ اندازهگیری کارایی، سهم این پژوهش بررسی سیر تحولات مدلهای مورد استفاده در ادبیات ناکارایی با تاکید بر مدل های مرزی، به گونه ای است که درک مناسبی از نقاط ضعف و قوت آنها ارائه دهد و بدین ترتیب به پژوهشگر برای ایجاد چارچوبی واضح با توجه به امکانات و محدودیتهای موجود برای تجزیهوتحلیل و انتخاب مدل مناسب کمک نماید. سهم دیگر پژوهش حاضر این است که برای اندازه گیری هرچه دقیق تر ناکارایی از بُعد نظری و فنی پیشنهادهایی ارائه می دهد که تاکنون در ادبیات موضوع به آن پرداخته نشده است.
هادی پهلوان یزدان آباد،
دوره ۲۹، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
افراد معمولاً تلاش میکنند انتخابهایشان را برای خود و دیگران توجیه کنند. آنها این توجیه را نه تنها با انتخاب گزینهها بلکه با انتخاب درستِ مجموعهها نیز انجام میدهند. هدف این پژوهش، ارائه مدلی است که بتواند این ویژگی ذکرشده را در تصمیمگیریهای فرد لحاظ کند. استدلال میکنیم تا زمانی که هدف صرفاً استنباط ترجیحات است، مدل این پژوهش مزیتهای بیشتری نسبت به مدلهای موجود دارد. در نهایت، به منظور آزمونپذیر شدن مدل، اصل مشخص کنندۀ آن را بیان میکنیم و نشان میدهیم که این اصل شرط لازم و کافی برای مدل مطرح شده است.