قدرت الله امام وردی، زهرا بلند قامت،
دوره ۲۳، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۷ )
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی اثر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورها با در نظرگرفتن اثرهای نامتقارن توسعه مالی بر رشد اقتصادی و تعیین حد آستانه‌ای (در صورت وجود) است. در راستای این هدف، ۱۲ کشور از گروه کشورهای اوپک و ۱۵ کشور از گروه کشورهای سازمان همکاری اقتصادی و توسعه انتخاب شده‌اند. برای بررسی فرضیه‌های پژوهش ابتدا با استفاده از رگرسیون آستانه‌ای پانل متوازن، ضمن یافتن مقادیر آستانه‌ای و آزمون معناداری آماری این آستانه‌ها، نتایج نشان می‌دهند که اثرهای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی این کشورها یک رابطه غیرخطی و نامتقارن است. بدین منظور، با استفاده از روش بوتاسترپ و کمینه‌سازی مجموع مجذورهای باقیمانده ها و بیشینه سازی ضرایب تعیین، مقادیر آستانه ای شاخص توسعه مالی، به ترتیب برای گروه کشورهای منتخب اوپک، و برای گروه کشورهای منتخب سازمان همکاری اقتصادی و توسعه برآورد شده‌اند. در ادامه، برای بررسی نحوه اثرگذاری سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی با استفاده از روش تخمین GMM، مدل پانل دیتای متوازن با اثرهای ثابت در سال‌های ۲۰۱۴-۱۹۹۵ بررسی می‌شود که نتایج اینگونه است: با توجه به توسعه‌نیافتگی در بخش مالی کشورهای منتخب اوپک، میزان اثرگذاری سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی پایین‌تر است و حتی در کشورهایی که شاخص توسعه مالی آن‌ها کمتر از حد آستانه اول برآورد شده بود، نه‌تنها بر سرمایه‌گذاری اثر کاهنده دارد، بلکه به عملکرد ضعیف و در نهایت کاهش رشد اقتصادی منجر می‌شود. درکشورهای منتخب سازمان همکاری اقتصادی و توسعه تعمیق مالی به مراتب بهتر است و در تمامی آستانه‌ها سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی اثر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی می‌گذارد.
