XML English Abstract Print


1- گروه اقتصاد، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران ، a.jalali@imps.ac.ir
2- گروه اقتصاد کلان، سیاستگذاری پولی و مالی، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران.
چکیده:   (49 مشاهده)
برای توضیح جامع­ تر از تورم لجام گسیخته و رکود اقتصادی سال­ های اخیر لازم است که تکانه­ های وقوع یافته شناسایی و مجاری انتقال اثر آن­ها در بخش های عرضه و تقاضا تفکیک و در قالب یک الگوی جامع ارزیابی و کمی شود. طی دهه­ های گذشته دو منشاء اصلی تحریک انتظارات و فشارهای تورمی در اقتصاد ایران قابل شناسایی هستند: افزایش نرخ ارز و هزینه کالاهای وارداتی و عدم تعادل میان مقیاس اسمی اقتصاد و ظرفیت تولید. به علت تغییر در وضعیت کلی اقتصاد در دهه 1380-1390و 1391-1401 میزان اثر این دو عامل در ایجاد فشارهای تورمی بسیار متفاوت بوده است. یافته های این مقاله حاکی از آن است که در دهه 1391-1401 تکانه­ های منفی خارجی عامل اصلی پرش­ های نرخ ارز و مهم ترین محرک در ایجاد موج های فشار هزینه بودند. در این دوره سیاست ­های طرف تقاضا، بویژه سیاست پولی پیشران نبوده، بلکه با ماهیتی واکنشی نقش استمراردهنده فشارهای تورمی را داشته است. یافته های این مقاله نشان می دهد که تفاوت در عملکرد نرخ تورم در دهه 1391-1401 در مقایسه با دهه 1380- 1390 را می­ توان به وقوع تکانه خارجی تحریم و انتقال اثر آن به هزینه­ های تولید و توزیع و اصابت آن به بخش عرضه نسبت داد.. متوسط نرخ رشد سالانه نقدینگی در دهه 1391-1401 دو و نیم درصد بیشتر از دهه 1380- 1390 است، اما متوسط سالانه نرخ تورم در دهه اخیر نزدیک به چهارده درصد بیشتر از دهه قبلی بوده است. در دهه 1380 تا 1390 انبساط مالی و پولی موتور رشد تقاضای کل و فشارهای تورمی بودند اما ثبات نسبی نرخ ارز، کاهش مداوم نرخ ارز حقیقی، روان بودن گردش کالا و ارز و افزایش نسبت واردات به تولید ناخالص داخلی باعث محدود شدن فشارهای تورمی. این عوامل به تقویت تقاضا برای ریال به عنوان دارایی مالی کمک کردند و از این بابت بخشی از اثر رشد نقدینگی جذب شد.
 
متن کامل [PDF 1418 kb]   (4 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: اقتصاد کلان
دریافت: 1402/5/7 | پذیرش: 1402/6/10

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه برنامه ریزی و بودجه می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2023 CC BY-NC 4.0 | Planning and Budgeting

Designed & Developed by : Yektaweb