افزایش عواید موقوفات کشور، میتواند نقشی بسزا در زمینه تأمین بخشی از خدمات عمومی مورد نیاز جامعه و بهبود توزیع درآمدها داشته باشد و در نتیجه واقفان و نوع دوستان در تأمین بخش گستردهای از این گونه خدمات سهیم شوند. تحقق این هدف منوط به توسعه همه جانبه خدمات وقفی و بهرهبرداری بهینه از موقوفات است و در این میان شناسایی عوامل مؤثر بر درآمدهای وقفی اهمیت اساسی و نقشی مهم دارد. به این منظور نمونهای از جامعه املاک و مستغلات تجاری در بخش جنوبی و مرکزی شهر تهران، که بازار اصلی شهر در آن قرار دارد و از لحاظ اقتصادی نیز حائز اهمیت است، انتخاب و مطالعه شده است. نتایج حاصل از مدل مورد بحث در این مطالعه نشان میدهد، میزان درآمد حاصل از محل اجاره به عنوان مهمترین منبع درآمدی موقوفات برای مغازههای وقفی بازار تهران در سال 1382 در مقایسه با مغازههای غیروقفی قابل توجه نیست و بستگی به تولیت و شکل مدیریت آنها دارد. متوسط درآمد رقبات وقفی تحت مدیریت سازمان اوقاف کمتر از رقبات دارای تولیت مستقل بوده و بازدهی رقبات اخیر نیز کمتر از موقوفاتی است که دارای متولیان منتخب به شکل هیئت امناست. عـلاوه براین موارد، برخی عوامـل محیـطی و ویژگیهای منطقهای مانند قرارداشتن مغازه وقفی در راستای بازار، موقعیت بورس، ضلع شمالی بازار و همچنین طبقه اول از پاساژ نیز در این میان نقشآفرین هستند. ایجاد تحول در مدیریت موقوفات با واگذاری اداره آنها به مدیرانی غیر از مدیران سازمان اوقاف و امور خیریه از یک طرف و تغییر ویژگیها و موقعیتهای محلی آنها از سوی دیگر، مانند تبدیل کوچههای بازار تهران به راستای بازار، کوچک سازی اندازه مغازهها، کاهش مدت زمان قرارداد اجارههای وقفی، تسری بورسهای خاص بازار به دیگر نقاط دارای مغازههای وقفی و واگذاری اختیار بیشتر به شریکهای تجاری در مورد رقبات دارای اشتراک مالکیت از مهمترین توصیههای سیاستی و اقدامات اجرایی این تحقیق برای افزایش اجارههای وقفی مغازههای بازار تهران است. این توصیهها میتواند زمینهساز بهبود درآمد اجارهای نزدیک به 5500 مغازه وقفی در این منطقه و در نتیجه بهبود کارکرد اقتصادی و اجتماعی آنها مطابق با نیات واقفان و در جهت توسعه خدمات عمومی باشد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution 4.0 International License قابل بازنشر است. |