نوع ارتباط میان توسعه انسانی و رشد اقتصادی همواره مورد توجه سیاستگذاران بوده است. از این رو هدف این پژوهش، بررسی رابطه علی غیرخطی میان متغیرهای شاخص توسعه انسانی و رشد اقتصادی است، اما از آنجا که سریهای زمانی ممکن است با تغییرات ساختاری مواجه شوند، بنابراین امکان تغییر جهت علّیت میان دو متغیر وجود دارد. برای این منظور در این پژوهش از مدل (MSIAH(3)-VAR(3 و از دادههای سری زمانی تولید ناخالص داخلی سرانه و تعریف جدید سازمان ملل برای شاخص توسعه انسانی طی سالهای 1390-1352 استفاده شده است. یافتههای این پژوهش نشان داد در هر سه رژیم بهدست آمده، رابطه علّی از سمت رشد اقتصادی به توسعه انسانی وجود دارد. اما فقط در رژیم دوم است که شاخص توسعه انسانی علت رشد اقتصادی بوده و در دو رژیم دیگر شاخص توسعه انسانی تاثیر معنیداری بر رشد اقتصادی ندارد. در واقع با افزایش درآمدهای نفتی و به تبع آن رشد اقتصادی، شاخص توسعه انسانی مانند کالاهای مصرفی فقط با صرف هزینه از سوی دولت خریداری شده و افزایش مییابد و فقط در شرایط رکودی است که شاخص توسعه انسانی مانند کالای سرمایهای در قبال هزینههای صورت گرفته منافعی برای اقتصاد ایجاد میکند.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution 4.0 International License قابل بازنشر است. |